Głównej zawartości

 

Wywóz zabytków za granicę

                  W związku ze zmianą ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, od dnia 5 czerwca 2010 r.weszły w życie nowe przepisy dotyczące wywozu zabytków i dzieł sztuki za granicę. Uproszczenie procedurpolega m.in. uchyleniu obowiązku uzyskania zaświadczeń o braku konieczności uzyskania pozwolenia,wydawanych dotychczas dla obiektów mających nie więcej niż 55 lat. Zostały one zastąpione m. in. przezdokumenty oceny czasu powstania oraz dokumenty wyceny zabytku (art. 59. ust. 3).

 

                W dalszym ciągu istnieje obowiązek uzyskania pozwolenia jednorazowego oraz na wywóz czasowy. Wprzypadku zabytków wymagających pozwolenia na wywóz stosowane będą łącznie kryterium wieku i jegowartości materialnej.

 

                 Tryb składania wniosków i wydawania pozwoleń na wywóz oraz wzory niektórych dokumentówzostaną uregulowane w rozporządzeniach.

 

                 Zgodnie z art. art. 51. 1 ustawy z dn. 18 marca 2010r. o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nadzabytkami oraz zmianie niektórych innych ustaw ( Dz. U. 2010 nr 75 poz. 474) obiekty wymagającejednorazowego pozwolenia na wywóz na stałe sklasyfikowane zostały wg. kategorii:

 

 

L.p.

 

 

KATEGORIA ZABYTKU

 

CZAS POWSTANIA

 

 

WARTOŚĆ

 

1

Zabytki archeologiczne wchodzące w skład zbiorów

archeologicznych lub pozyskane w wyniku badań archeologicznych bądź przypadkowych odkryć

mające więcej niż 100 lat

 

dowolna

 

2

Elementy stanowiące integralną cześć zabytków

architektury, wystroju wnętrz, pomników, posągów i

dzieł rzemiosła artystycznego

mające więcej niż 100 lat

 

dowolna

3

Wykonane dowolną techniką i na dowolnym

materiale dzieła malarstwa, nieobjęte kategorią z p. 4 i 5

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 40 000 PLN

4

Wykonane na dowolnym materiale akwarele, gwasze

i pastele

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 16 000 PLN

5

Mozaiki, nieobjęte kategorią z p. 1 i 2 oraz rysunki wykonane na dowolnym materiale i dowolną techniką mające

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 12 000 PLN

6

Oryginalne dzieła grafiki i matryce do ich wykonania

oraz oryginalne plakaty

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 16 000 PLN

7

Oryginalne rzeźby, posągi lub ich kopie wykonane tą

samą techniką co oryginał, nieobjęte kategorią z p. 1

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 20 000 PLN

8

Pojedyncze fotografie, filmy oraz ich negatywy

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 6 000 PLN

9

Pojedyncze lub znajdujące się w zbiorach rękopisy

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 4 000 PLN

10

Pojedyncze lub znajdujące się w zbiorach książki

mające więcej niż 100 lat

wyższa niż 6 000 PLN

11

Pojedyncze mapy drukowane i partytury

mające więcej niż 150 lat

wyższa niż 6000 PLN

12

Kolekcje i przedmioty z kolekcji zoologicznych, botanicznych, mineralnych lub anatomicznych

dowolny

wyższa niż 16 000 PLN

13

Kolekcje o znaczeniu historycznym, paleontologicznym, etnograficznym lub

numizmatycznym

dowolny

wyższa niż 16 000 PLN

14

Środki transportu

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 32 000 PLN

15

Inne zabytki (nie wymienione w p. 1 – 14)

mające więcej niż 50 lat

wyższa niż 16 000 PLN

   

                 Zgodnie z zapisami art. 51.2 ww. ustawy, zabytki wyżej wymienione, mogą być czasowo wywożone zagranicę, jeżeli pozwala na to ich stan zachowania, a osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna, w którejposiadaniu znajduje się zabytek, daje rękojmię, że nie ulegnie on zniszczeniu lub uszkodzeniu i zostanie przywieziony do kraju przed upływem terminu ważności pozwolenia.

                 Zgodnie z zapisami art. 51.4 ww. ustawy, nie mogą być wywiezione na stałe zabytki wpisane do rejestru, wchodzące w skład zbiorów publicznych, które stanowią własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz innych jednostek organizacyjnych zaliczanych do sektora finansów publicznych, znajdujące się w inwentarzach muzeów lub narodowym zasobie bibliotecznym.

              

   Zgodnie z zapisami art. 51. 3 zabytki, o których mowa w ust. 1 i 4 mogą być czasowo wywożone za granicę po uzyskaniu:

 

1) jednorazowego pozwolenia na czasowy wywóz zabytku za granicę albo

2) wielokrotnego pozwolenia indywidualnego na czasowy wywóz zabytku za granicę, albo

3) wielokrotnego pozwolenia ogólnego na czasowy wywóz zabytku za granicę

               

    Pozwolenia na czasowy wywóz za granicę wydaje wojewódzki konserwator zabytków
(art. 53, 54, 55 ww.
ustawy).

 

                  W odniesieniu do materiałów bibliotecznych pozwolenia, o których mowa w art. 51 ust. 1 i 3, wydaje Dyrektor Biblioteki Narodowej (art. 58 ww. ustawy).

 

                   Zgodnie z zapisami art.59.1. ww. ustawy pozwolenia na wywóz za granicę nie wymagają:

1) zabytki nieobjęte kategoriami wskazanymi w art. 51 ust. 1 (patrz tabela);

2) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte

procedurą odprawy czasowej lub procedurą uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów prawa celnego;

3) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem od należności celnych przywozowych, jeżeli wywóz tych zabytków następuje przed upływem 5 lat od dnia dopuszczenia do obrotu;

4) zabytki przywiezione z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli wywozu tych zabytków dokonuje się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej;

5) zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub immunitetów dyplomatycznych, w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych;

6) dzieła twórców żyjących;

7) zabytki przemieszczane przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej i objęte kategoriami A.1 – A.15 wymienionymi w załączniku do rozporządzenia Rady (EWG) nr 116/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie wywozu dóbr kultury ( Dz. Urz. WE L 39 z dnia 10.02.2009 ), jeżeli ich wartość jest niższa od progów finansowych wymienionych w p. B tego załącznika;

8) zabytki, które posiadają potwierdzenie wwozu wystawione przez organ celny lub Straż Graniczną zgodnie z art. 59 ust. 3 p. 4.

 

2. Jeżeli wywóz zabytku jest dokonywany bez pozwolenia, o którym mowa w art. 51 ust. 1 i 3, a cechyzabytku wskazują, że jego wywóz wymaga pozwolenia, organ Straży Granicznej lub organ celny może zażądać od osoby dokonującej wywozu zabytku okazania dokumentu potwierdzającego fakt, że wywożony zabytek nie wymaga pozwolenia.

 

3. Dokumentem, o którym mowa w ust. 2, jest :

1) ocena wskazująca czas powstania zabytku wykonana przez instytucję kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub organ administracji publicznej;

2) wycena zabytku wykonana przez instytucje kultury wyspecjalizowaną w opiece nad zabytkami, rzeczoznawcę ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego lub podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) faktura zawierająca dane pozwalające na identyfikację przedmiotu, wystawiona przez podmiot gospodarczy wyspecjalizowany w zakresie obrotu zabytkami na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

4) potwierdzenie wwozu zabytku na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zawierające fotografię zabytku, wystawione w przejściach granicznych przez organ celny, a w przypadku jego braku przez organ Straży Granicznej. Potwierdzenie jest wystawiane jedynie wtedy, gdy z załączonych dokumentów umożliwiających jednoznaczną identyfikację zabytku oraz jego wiek i wartość wynika, że należy on do kategorii zabytków, o których mowa w art. 51 ust.1;

5) ubezpieczenie przewozu zabytku z zagranicy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

6) pozwolenie na wywóz zabytku z terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

 

4. W przypadku, gdy osoba dokonująca wywozu zabytku nie przedstawi dokumentu, o którym mowa w ust. 2, lub istnieje uzasadniona obawa, że dokument ten nie jest wiarygodny, organ Straży Granicznej lub organ celny może zatrzymać zabytek na czas niezbędny do ustalenia, czy wywóz zabytku mógł być dokonywany bez pozwolenia, o którym mowa w art. 51 ust. 1 i 3.

 

 

Dane zostały podane przez Pana Grzegorza Świętochowskiego - Kierownika Wydziału IZAR WUOZ Olsztyn